درمان گرفتگی رگ قلب چگونه انجام می‌شود؟ از دارو تا آنژیوگرافی و جراحی

آیا گرفتگی عروق قلب یا گرفتگی رگ قلب درمان دارد؟

بله؛ مطالعات علمی نشان داده‌اند که درمان آترواسکلروز، به‌ویژه در مراحل ابتدایی بیماری، امکان‌پذیر است. در برخی افراد، با کنترل عوامل خطر اصلی شامل سیگار کشیدن، فشار خون بالا، دیابت و افزایش کلسترول خون، و همچنین مصرف داروهایی که سطح کلسترول بد (LDL) را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند، می‌توان عملکرد و ساختار طبیعی عروق خونی را تا حد زیادی بازگرداند.

به عنوان نمونه، در بیماران مبتلا به آنژین پایدار، پژوهشگران نشان داده‌اند که رعایت سبک زندگی قلب‌محور در کنار مصرف داروهای کاهنده‌ی LDL تا سطح بسیار پایین، تنها طی چند ماه سبب پایداری پلاک‌های آترواسکلروتیک می‌شود.

در ادامه، طی یک تا دو سال، این پلاک‌ها روند پسرفت و کاهش را آغاز می‌کنند. با این حال، در موارد آترواسکلروز پیشرفته، درمان‌های موجود هنوز قادر به بازگردانی کامل عروق به حالت طبیعی نیستند.

اگر می‌خواهید با علائم گرفتگی رگ قلب آشنا شوید و به‌موقع اقدام کنید، مقاله زیر را از دست ندهید:

بیشتر بخوانید:

علائم گرفتگی رگ قلب چیست؟

روش‌های درمانی برای گرفتگی رگ قلب

درمان آترواسکلروز می‌تواند طیف گسترده‌ای از مداخلات را دربرگیرد، از جمله:

• تغییر در سبک زندگی مانند پیروی از یک رژیم غذایی سالم و افزایش فعالیت بدنی
• استفاده از داروها برای کنترل عوامل خطر و کاهش پیشرفت بیماری
• انجام روش‌های مداخله‌ای قلبی
• جراحی‌های قلبی در موارد پیشرفته

برای برخی بیماران، تنها ایجاد اصلاحات در سبک زندگی ممکن است به‌عنوان درمان اصلی و کافی در مدیریت آترواسکلروز محسوب شود.

داروهای بیماری گرفتگی عروق قلب

داروها می‌توانند نقش مهمی در کنترل عوامل خطر، درمان آترواسکلروز و پیشگیری از عوارض ناشی از آن ایفا کنند. در بسیاری از موارد، پزشک ممکن است داروهایی را نیز برای درمان بیماری‌های زمینه‌ای مانند فشار خون بالا تجویز نماید؛ بیماری‌هایی که می‌توانند سبب ایجاد یا تشدید تشکیل پلاک‌های آترواسکلروتیک شوند.

مهم‌ترین گروه‌های دارویی مورد استفاده عبارت‌اند از:

• مهارکننده‌های ACE و بتابلاکرها: کاهش فشار خون و کاهش بار کاری قلب
• داروهای ضد پلاکت و ضد انعقاد: کاهش خطر بروز عوارض ترومبوتیک در بیماران مبتلا به آترواسکلروز
• آسپرین با دوز پایین: تنها در بیمارانی توصیه می‌شود که پیش‌تر دچار بیماری‌های ناشی از آترواسکلروز مانند سکته قلبی یا مغزی شده‌اند. مصرف روتین آن در اکثر افراد، به‌ویژه افراد بالای ۶۰ سال، به علت خطر خونریزی و کم‌خونی توصیه نمی‌شود
• مسدودکننده‌های کانال کلسیم: کاهش فشار خون از طریق اتساع عروق خونی
• داروهای کنترل قند خون: در بیماران دیابتی، کاهش عوارض آترواسکلروز
• نیترات‌ها (مانند نیتروگلیسیرین): گشاد کردن عروق کرونری و تسکین یا پیشگیری از درد قفسه سینه ناشی از آنژین
• رانولازین: درمان بیماری میکروواسکولار کرونری و درد قفسه سینه مرتبط با آن
• استاتین‌ها و سایر داروهای کاهنده‌ی چربی خون: کاهش کلسترول LDL و تری‌گلیسرید. استاتین‌ها برای افراد در معرض خطر بالای بیماری کرونری قلب یا سکته، و نیز بیماران دیابتی بین ۴۰ تا ۷۵ سال توصیه می‌شوند. در صورت عدم تحمل یا ناکارآمدی استاتین‌ها، داروهای غیر استاتینی – به صورت تزریق یا انفوزیون وریدی – جایگزین می‌شوند.
• ترومبولیتیک‌ها (داروهای حل‌کننده‌ی لخته): درمان لخته‌های خونی ناشی از آترواسکلروز اورژانسی و حاد که می‌توانند منجر به سکته مغزی، حمله قلبی یا ایسکمی مزانتر شوند. این داروها باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن پس از تشخیص لخته تجویز گردند.
• داروهای کاهنده وزن: همراه با رژیم غذایی سالم و ورزش می‌توانند به کاهش وزن در افراد مبتلا به اضافه وزن یا چاقی کمک کنند. برخی از این داروها تزریقی هستند. معمولاً مصرف آن‌ها ممکن است کوتاه‌مدت یا طولانی‌مدت باشد، اما استفاده در دوران بارداری ایمن نیست.

برای بررسی دقیق‌تر نقش داروها در درمان گرفتگی رگ قلب، مطلب زیر را مطالعه کنید:

بیشتر بخوانید:

آیا دارو می‌تواند گرفتگی رگ قلب را درمان کند؟

درمان‌های دیگر برای بیماری گرفتگی عروق قلب

در صورتی که آترواسکلروز باعث انسداد شدید در یک شریان شود، ممکن است بیمار نیازمند انجام یک روش مداخله‌ای یا جراحی برای بازگرداندن جریان خون طبیعی باشد. مهم‌ترین روش‌های درمانی شامل موارد زیر هستند:

• آنژیوپلاستی و کارگذاری استنت (PCI: Percutaneous Coronary Intervention): در این روش، پزشک یک کاتتر باریک و انعطاف‌پذیر را به بخش تنگ‌شده‌ی شریان هدایت می‌کند. سپس یک بالون کوچک در محل انسداد باد می‌شود تا شریان بازتر گردد و جریان خون بهبود یابد. در بسیاری از موارد، یک لوله‌ی مشبک فلزی کوچک به نام استنت در محل قرار داده می‌شود تا شریان باز بماند. برخی استنت‌ها به‌صورت تدریجی دارو آزاد می‌کنند تا خطر تنگی مجدد عروق کاهش یابد.
• جراحی بای‌پس شریان کرونری (CABG: Coronary Artery Bypass Graft): در عمل جراحی قلب باز، جراح یک رگ خونی سالم را از بخش دیگری از بدن (مانند ورید صافن در پا) برداشته و مسیری جایگزین برای جریان خون در قلب ایجاد می‌کند. به این ترتیب، خون می‌تواند از مسیر جدید عبور کند و بخش مسدود شده یا تنگ‌شده‌ی شریان کرونری را دور بزند. این روش معمولاً برای بیمارانی انجام می‌شود که دچار انسداد های متعدد در عروق کرونری هستند.

چگونه تغییرات سبک زندگی به مدیریت گرفتگی رگ قلب کمک می‌کند؟

تغییرات سبک زندگی نقش مهمی در حفظ سلامت عروق ایفا می‌کنند و می‌توانند روند بروز یا پیشرفت آترواسکلروز را پیشگیری یا کند سازند. انجمن قلب آمریکا (AHA) هشت توصیه کلیدی برای حفظ سلامت قلب و عروق ارائه کرده است:

• ترک مصرف دخانیات و پرهیز از مواجهه با دود سیگار: مصرف سیگار، قلیان و سایر محصولات دخانی و حتی قرار گرفتن در معرض دود ، به عروق آسیب می‌زند. نیکوتین با تنگ کردن عروق، فشار کاری قلب را افزایش می‌دهد. ترک سیگار یکی از موثرترین راهکارها برای کاهش خطر عوارض آترواسکلروز، از جمله سکته قلبی است.
• ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم باعث تقویت سلامت عمومی بدن می‌شود. توصیه می‌شود حداقل ۳۰ دقیقه در اغلب روزهای هفته ورزش کنید. نوع و شدت فعالیت باید با نظر پزشک متناسب با شرایط فرد تعیین گردد.
• حفظ وزن سالم: اضافه وزن خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر را افزایش می‌دهد. حتی کاهش جزئی وزن می‌تواند در کاهش این خطر موثر باشد. تعیین وزن ایده‌آل بهتر است با مشورت پزشک صورت گیرد.
• تغذیه سالم: مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل توصیه می‌شود. در مقابل، باید مصرف نمک و چربی‌های اشباع محدود گردد. بررسی برچسب‌های تغذیه‌ای مواد غذایی در انتخاب سالم‌تر بسیار کمک‌کننده است.
• مدیریت استرس: کاهش استرس با روش‌هایی مانند ورزش بیشتر، تمرین ذهن‌آگاهی، شرکت در گروه‌های حمایتی، یوگا یا تنفس عمیق امکان‌پذیر است. این تکنیک‌ها می‌توانند به‌طور موقت فشار خون را کاهش دهند و خطر آترواسکلروز را کم کنند.
• کنترل فشار خون، قند خون و کلسترول: رعایت تغییرات سبک زندگی همراه با مصرف دارو طبق تجویز پزشک و انجام معاینات دوره‌ای، به پیشگیری از پیشرفت آترواسکلروز کمک می‌کند.
• عدم مصرف الکل
• داشتن خواب کافی: خواب ناکافی می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی و سایر مشکلات سلامتی را افزایش دهد. بزرگسالان باید روزانه بین ۷ تا ۹ ساعت خواب با کیفیت داشته باشند.

در صورت ابتلا به بیماری گرفتگی رگ قلب از چه چیزهایی باید اجتناب کنید؟

متخصصان قلب توصیه می‌کنند که افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر (CAD) از مصرف دخانیات و حتی قرار گرفتن در معرض دود دست‌دوم سیگار به‌طور کامل پرهیز کنند. همچنین محدود کردن یا اجتناب از مصرف مواد غذایی با مقادیر بالای نمک و چربی‌های اشباع، کاهش بی‌تحرکی و نشستن‌های طولانی‌مدت و پرهیز از مصرف الکل از دیگر اقدامات کلیدی برای کاهش پیشرفت بیماری و پیشگیری از عوارض جدی آن به شمار می‌روند.

آیا می‌توانم با بیماری گرفتگی عروق قلب عمر طولانی داشته باشم؟

بیماری عروق کرونر (CAD) در صورت عدم درمان یا درمان ناکافی می‌تواند منجر به عوارض جدی و تهدیدکننده حیات از جمله ایست قلبی، سکته قلبی و نارسایی قلبی شود.

با این حال، تشخیص زودهنگام و پیشرفت‌های درمانی نوین موجب بهبود چشم‌انداز و امید به زندگی بیماران در سال‌های اخیر شده است. به عنوان نمونه، یک مطالعه در سال ۲۰۲۲ نشان داد که میانگین نرخ بقا طی ۷ سال پس از سکته قلبی حدود ۷۴ درصد بوده است.

پیشگیری از بیماری گرفتگی رگ قلب

اتخاذ سبک زندگی سالم یکی از موثرترین راهکارها برای پیشگیری از گرفتگی عروق قلب است، به‌ویژه در افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند. تغییرات موثر در این زمینه شامل موارد زیر است:

• پیروی از یک برنامه منظم ورزشی
• رعایت رژیم غذایی متکی بر مواد غذایی کامل و طبیعی
• مدیریت استرس
• حفظ وزن در محدوده متعادل

علاوه بر این، ترک سیگار و محدود کردن یا پرهیز از مصرف الکل اهمیت بالایی در کاهش خطر CAD دارند. مصرف افراطی الکل می‌تواند احتمال بروز سکته قلبی را به‌طور چشمگیری افزایش دهد. بنابراین، در صورت مصرف، ضروری است میزان ایمن آن با نظر پزشک تعیین گردد.

افزون بر تغییرات سبک زندگی، کنترل و درمان بیماری‌های زمینه‌ای مانند افزایش کلسترول خون، دیابت و فشار خون بالا از اقدامات کلیدی در کاهش خطر و پیشگیری از پیشرفت بیماری عروق کرونر محسوب می‌شوند.

توصیه‌ای از تیم دارو دات کام به شما

اگر شما یا یکی از نزدیکانتان دچار گرفتگی عروق قلب هستید، لازم است هرگز درمان خود را به تعویق نیندازید. مراجعه منظم به پزشک، مصرف داروها طبق دستور، رعایت رژیم غذایی سالم و ترک سیگار می‌تواند تفاوت چشمگیری در کیفیت زندگی و طول عمر شما ایجاد کند. توصیه می‌کنیم بدون خوددرمانی و تنها با نظر پزشک متخصص از داروها و روش‌های درمانی استفاده کنید.